Instalacja elektryczna dla inteligentnego budynku. CD 1 - 230v

Moje poszukiwanie i dobór instalacji do nowo budowanego domu trwał dwa lata i gdy już jestem w trakcie realizacji postanowiłem podzielić się z wami moim wyborem. 

Instalacja elektryczna 230v.

Instalacja elektryczna spędza sen z powiek wielu budującym swój dom, a Ci którzy zdecydowali się na automatykę domową inaczej, aby dom był smart mają wiele nieprzespanych nocy. Instalacja elektryczna musi być prosta, uniwersalna i działająca niezależnie od automatyki. Instalacja w topologii gwiazdy to dla Smart Home najlepsze rozwiązanie, które daje najwięcej możliwości.

Przewody w instalacji.

Zgodnie z normami, czyli 3x2.5 do gniazdek, 3x1.5 czasem 4x1.5 do oświetlenia i przełączników. Do przełączników, a i czasem i do gniazdek doprowadzany skrętkę. Skrętkę dobieramy do własnych potrzeb.

Przewody w instalacji - gniazdka.

Gniazdka. Tu jest szerokie pole do popisu. Możemy każde gniazdko przewodem prowadzić bezpośrednio do rozdzielni, lecz koszta mogą okazać się za wysokie. Dlatego polecam dzielić okablowanie gniazdek na pokoje lub strefy. W podziale gniazdek na pokoje z każdego pokoju do rozdzielni idzie jeden przewód i sterowanie takimi gniazdkami mamy na cały pokój, wszystkie gniazdka w pokoju są włączone lub wyłączone. W podziale na strefy możemy spiąć dwa pokoje razem, albo podzielić pomieszczenia na pół. Dzieląc pomieszczenia liczymy się z większym kosztem, lecz i szerszymi możliwościami sterowania. Dla przykładu mam w swoim domu salon z jadalnią. W którym mam 3 strefy sterowania gniazdkami. Jedna strefa to jadalnią, druga jest salon trzecia strefa to gniazdka od tv. A że nie byliśmy zdecydowani, którą część pomieszczenia zagospodarujemy jako jadalnie, a która część na salon mamy dwa tunele i dwie strefy podpisane jako TV1 i TV2, do których z osobna puszczona jest skrętka.

Przewody w instalacji - oświetlenie. 

Oświetlenie domu to jedna z najważniejszych spraw. Oświetlenie podzielone może być np. na funkcję. Oświetlenie nocne, oświetlenie pobytu, oświetlenie tylko do czytania czy do gotowania. Kuchnia i schody to osobny temat. Postaram się w następnej wolnej chwili przybliżyć moje rozwiązanie tematu schodów.

Kuchnia i łazienka.

W kuchni ze względu na to że, lodówka musi działać cały czas zdecydowałem, aby nie sterować gniazdkami. Bo po co też wyłączać piekarnik lub mikrofalę. Do kuchni zostały poprowadzone przewody pod indukcję, oraz okap, gdzie również znalazła się skrętka do późniejszego montażu czujnika wilgotności i automatycznego włączania okapu.

Punkty świetlne po rozplanowaniu w większości są nie do przestawienia w szczególności gdy wiercimy w stropie, ich lokalizację trzeba bardzo dobrze przemyśleć. Dla przykładu w łazience możemy zrobić dwa punkty oświetlenia lustra albo jedno w szynie nad lustrem. To definiuje jaką oprawę światła później zastosujemy. A co najważniejsze w łazience nie zapomnijmy o wyciągu, który też trzeba jakoś włączyć.

Ta część instalacji jest kosztochłonna i czasochłonna. Każdy przewód i każdą skrętkę prowadzimy od punktu do rozdzielni bezpośrednio. Możemy taką instalację nazwać hybrydową, ponieważ w przełączniku będziemy mieli zarówno fazę jak i skrętkę w dwóch osobnych przewodach- taniej. Na ten moment mam zrobione 4 pomieszczenia i jest to prawie dwa kilometry przewodu.

Zwróćcie uwagę na przewody do oświetlenia na suficie, możemy zwiększyć możliwość sterowania oświetleniem poprzez zastosowanie przewodów 4x1.5 i a nawet i 5x1.5 pamiętając o zasadzie. 3x1.5 to jedna możliwość sterowania, 4x1.5 to dwa punkty sterowania a 5x1.5 to trzy punkty sterowania. Inaczej mówiąc pojedynczy żyrandol, podwójny lub potrójny.

Instalacja pod tablety na ścianie.

Tu sytuacja jest bardzo prosta, poza zastosowaniem przewodu zasilającego, na wszelki wypadek dorzucamy skrętkę. Nie zapominamy o puszce z kieszenią.

Słuchajcie elektryka.

Elektryka należy dobrać do potrzeb instalacji jaką kładziemy. Sam wybrałem elektryka, który ma już doświadczenie z instalacją inteligentnego domu i dodatkowo jest po szkoleniach firmy oferującej gotowe rozwiązania,a największym dodatkiem jest to, że wie co i jak bo on sam używa Domoticza.

Dlaczego należy go "słuchać"? Sprawa dla niektórych trudna, ale sytuacja jest prosta. On ma doświadczenie, wiedzę i co najważniejsze uprawnienia, a na sam koniec to on będzie podłączał wszystko do kupy. 

Przekaźniki i przełączniki.

Przełączniki świateł czy to pojedyncze, czy podwójne, a i czasem potrójne muszą być dzwonkowe. W skrócie i dużym uproszczeniu: zastosowanie takich przełączników pozwala dać impuls do przekaźnika, który włączy oświetlenie.

Przekaźniki. Tu mamy na rynku spory wybór. Różnorodność cen, modeli i napięcia sterowania. Możemy sterować korzystając z 12v, 24v czy 230v. Pamiętajmy, jeden przekaźnik jeden punkt, którym sterujemy.  Do przekaźnika bezpośrednio możemy podłączyć wiele przełączników dzwonkowych. A każdy dzwonek będzie zarówno gasił jak i zapalał światło sterowany z 230v. O dzwonku wyprowadzonym z systemu automatyki poniżej.

Opis będę robił na podstawie swojego wyboru sterowania 230v ze względu na wyeliminowanie elementu, który może się zepsuć jak zasilacz 12v czy 24v. 

Przekaźnik, który zamontujemy w szafie w moim przypadku to przekaźnik impulsowy 16A (oraz do gniazdek 32A)  2Z  Schneider A9C30812. Model ten został mi polecony i postanowiłem, że to najlepsze rozwiązanie, stosunek ceny do jakości, ale można wybrać np. firmy Hager EPN520.

Co oznacza 2Z? To nic innego jak dwutorowość przekaźnika. Dlaczego dwa tory? Gdyż sterując przekaźnikiem możemy w jednym torze wysterować oświetlenie 230v, a w drugim, który jest odseparowany możemy podłączyć do sprawdzania stanu i ukazania go w systemie automatyki domowej. Sterowanie z systemu później. (Poniżej) Oba tory przełączają się w tym samym czasie.

Sterowanie cewka to nic innego jak impuls, który ją włączy lub wyłączy. Zupełnie tak samo jak w popularnych SSR'ach, w których załączany cewkę korzystając z napięcia 3.3v lub 5v.

To co do tej pory zostało opisane to tradycyjna, ale nowoczesna instalacja elektryczna, która pozwala na zastosowania gotowych rozwiązań, ale co najważniejsze pozwala dodać automatykę mniej lub bardziej DIY.

Tu też kończy się sprawny serwis każdego elektryka wezwanego do awarii, a co gorsza poniżej jest już część, którą pod wątpliwość podda np. ubezpieczyciel.

Dawid 'Wenar' Guzicki

Podziękowania dla ludzi z facebookowej grupy "Home Asisstant Polska"